Mede door bovengenoemde actualiteiten is de IND in de afgelopen paar jaar gegroeid van dik 3.000 collega’s tot nu boven de 5.500 professionals – die hun werkzaamheden vanuit een 35-tal vestigingen verspreid over het land uitvoeren. We interviewen de directeur bedrijfsvoering Bram Aanen en z’n collega Radka Drooger‑Benesova (MT‑lid bedrijfsvoering en onder meer verantwoordelijk voor programma Hybride Werken en Duurzaam IND) over de wijze waarop het mobiliteitsbeleid dagelijks marcheert bij deze dominante speler in de asielketen.

Ongestoord onderweg door vergaderingen later te starten

Kun jullie vertellen hoe IND bewust onderweg gaat?

Bram: "Om het spitsmijden en MONO onderweg te bevorderen laten we zoveel als mogelijk vergaderingen op kantoor pas om tien uur starten en niet al om half negen. Zo voorkomen we ook dat we onze collega’s verleiden om, terwijl ze onderweg zijn, digitaal te vergaderen. De overgrote meerderheid van onze medewerkers reist met het OV of de fiets – waarbij het gebruik van de fiets of e-bike sterk wordt aangemoedigd. Een klein percentage reist met de eigen auto, vooral omdat sommige van onze locaties - denk bijvoorbeeld aan Ter Apel - niet zo makkelijk met het OV te bereiken zijn. De paar dienstauto’s die we als IND hebben zijn inmiddels allemaal elektrisch.

Net als vele andere organisaties heeft hybride werken ook bij ons een geweldige vlucht genomen. De meerderheid van onze medewerkers werkt hybride. We hebben een aantal uitgangspunten geformuleerd voor het hybride werken waarbij maatwerk, afhankelijk van de aard van het werkzaamheden, mogelijk is. Gemiddeld genomen werkt men 40% van de tijd op kantoor, maar collega’s die bijvoorbeeld loketwerkzaamheden doen of asielaanvragers horen, werken uiteraard wel grotendeels op kantoor."

Ingang voor bewust mobiliteitsbeleid is verduurzaming

Hoe proberen jullie verkeersveiligheid en 'bewust onderweg' gaan tussen de oren van jullie mewerkers te krijgen?

Bram: "Als IND zijn we natuurlijk onderdeel van de Rijksoverheid en liften we dus mee op hetgeen door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor alle 120.000 rijksoverheidsambtenaren wordt geïnitieerd op dat vlak. En dat is heel veel: denk maar aan een OV-mobilitykaart voor al onze collega’s of de wijze waarop het gebruik van e-bikes wordt gestimuleerd. Wij vullen dat gedachtegoed aan met het toegankelijk maken van inspirerende best practices. Zoals onze hoogste baas DG Rhodia Maas die in het kader van ‘de fiets naar je werk-dag’ uitlegt dat zij al haar woon-werkverkeer in Den Haag op de fiets doet. Absoluut een mooi voorbeeld voor het mobiliteitsgedrag van al onze collega’s!

Ook herkennen wij de benadering van het programma MONO-zakelijk waarbij je verkeersveiligheid koppelt aan thema’s als verduurzaming en bereikbaarheid om het vraagstuk integraal te benaderen. Juist dát doen we ook als IND: ons bewuste mobiliteitsbeleid wordt gedomineerd door onze verduurzamingsdoelen als organisatie. Dit vanuit de ambitie om onze uitstoot in 2030 gehalveerd te hebben. Mobiliteit en zakelijk reizen - naast gebouwen en kantoren - zijn hiervan een belangrijk en kansrijk onderdeel."

Relatie tussen mobiliteitsbeleid en arbeidsmarkt

Zien jullie een relatie tussen het hebben van een bewust mobiliteitsbeleid en je aantrekkelijkheid als werkgever?

Radka: "Kijk als Rijksoverheid staan we momenteel in de top van meest gewilde werkgevers. Ik denk dat dit komt door de mix van de urgentie rondom maatschappelijke vraagstukken én de wijze waarop we onze arbeidsvoorwaarden als Rijk hebben vormgegeven. De wijze waarop mobiliteit en zakelijk reizen mogelijk wordt gemaakt is een element daarvan. In onze beleving gaat het om een totaalpakket: je voert werk uit wat er écht toe doet en als werkgever zorgen we ervoor dat alle zaken die voor de uitvoering van dat werk noodzakelijk zijn- het werkcomfort - niet alleen professioneel is georganiseerd, maar ook optimaal op elkaar is afgestemd. Gericht op de werknemer. En dat komt ook omdat wij als IND al die facetten hebben gepositioneerd onder ons programma hybride werken. Zo sturen we dus op die koppelvlakken tussen thuiswerken, spitsmijden, anders inrichten van kantoren, zakelijk reizen, vitaliteit, balans werk/privé, etc."

Over drie jaar...

Waar staan jullie over drie jaar op het vlak van bewust mobiliteitsbeleid?

Bram: "Als je ons zou vragen waar we op dit punt in Q1 2027 staan, dan denk ik dat gedragsverandering ten aanzien van bewustere keuzes in het verkeer nog meer gestimuleerd wordt. Bijvoorbeeld voor korte afstanden niet alleen de auto, maar ook het OV te laten staan en de fiets te gebruiken. En dit vervolgens daadwerkelijk terug te zien in de cijfers. Het stimuleren en faciliteren van een beter fietsklimaat onder medewerkers is absoluut de ambitie, omdat dat ook de fysieke én mentale gezondheid, ‘het leegmaken van je hoofd’, bevordert. Bestuur je zelf het vervoersmiddel, of het nou een fiets of een auto is, dan moet MONO rijden uiteraard de norm zijn.

Radka: "Eens, daarnaast denk ik dat hybride werken nog beter ingebed zal zijn in de dagelijkse cultuur van onze organisatie. Denk bijvoorbeeld aan de technische faciliteiten. Nu zien we nog weleens dat als een deel van de mensen fysiek vergadert en een paar dat vanuit huis doen, dat dit qua techniek beter gefaciliteerd zou kunnen worden. Of de inrichting van onze kantoren. De functie van kantoren gaat veranderen. Kantoren worden meer gefaciliteerd op ontmoeten en samenwerken maar ook meer ruimte om geconcentreerd te kunnen werken. Waarbij de meerwaarde van het elkaar fysiek zien en spreken ook zodanig is dat het de reis naar kantoor meer dan rechtvaardigt. Met hippe zitjes of inspirerende brainstormfaciliteiten."