Gesitueerd in een schitterend gemeentehuis stammend uit 1750 in de oude binnenstad van Harlingen met op de achtergrond het feeërieke geluid van het carillon spreken we met gemeentesecretaris Stella van Gent over veilige, slimme en duurzame mobiliteit in en rondom Harlingen.

Eilandbezoekers

Het toerisme op de Waddeneilanden, en de bedrijvigheid die daarbij komt kijken, zorgt voor een hoop verkeer in Harlingen kan ik me zo voorstellen. Hoe gaan jullie daar mee om als gemeente?

"Een groot deel van onze uitdagingen op het vlak van verkeer en vervoer wordt inderdaad gedomineerd door de toeristen die de eilanden Vlieland en Terschelling bezoeken. Meer dan één miljoen – wat resulteert in zo’n half miljoen auto’s die we hier ieder jaar mogen verwelkomen. Inmiddels hebben we de totale routing van al dat verkeer zo geoptimaliseerd dat dit vlekkeloos verloopt. Zo is de N31 geupgrade tot een volwaardige tweebaans snelweg en kunnen we het verkeer (vooral bij drukte) goed managen in de richting van de veerboten. Ook is er een parkeerterrein (750 auto’s) die we nu ook aan het voorzien zijn van een groot aantal laadpalen voor elektrische auto’s. Van de ongeveer veertig beleidsmedewerkers die we hier hebben, zijn er meer dan vijf actief op het vlak van verkeer en vervoer."

Nu nog driekwart auto

Kun je iets vertellen over hoe het mobiliteitsbeleid van de gemeente Harlingen eruit ziet? Hoe bewegen jullie eigen medewerkers zich van en naar het werk?

"Dat kan ik zeker. We bevinden ons hier in de Harlingen letterlijk in de periferie. Aan de rand van Friesland en daarmee aan de rand van Nederland. Ik zit hier als gemeentesecretaris nu twee jaar. Op een aantal fronten leek het erop dat ik bij aanvang in de vorige eeuw belandde. Zo kenden wij als werkgever tot afgelopen jaarwisseling nog geen reiskostenvergoeding. Terwijl een groot deel van onze mensen toch behoorlijk wat afstanden moeten afleggen. Het OV is voor de lijn Leeuwarden-Harlingen wel oké, want dat is een treinverbinding, maar andere verbindingen zijn aanzienlijk lastiger qua resicomfort. Dat maakt ook dat veel van onze collega’s – langs de duim zo’n driekwart met de auto komen, wat natuurlijk een parkeeruitdaging met zich meebrengt. Vooral hier in de binnenstad. Ongeveer een kwart van onze medewerkers woont in of dichtbij Harlingen, die komen veelal lopend of op de fiets.

Het gros van onze werknemers woont in een straal van circa 30 kilometer. En: we kennen hier in Friesland al verschillende fietssnelwegen. Ik woon zelf in Sneek – ongeveer 30 kilometer van Harlingen –, dus in theorie zou ik met een speedpedelec kunnen reizen. Maar toen ik deze zomer eens een keer per racefiets naar het werk peddelde, vond ik het toch een hele afstand voor op een werkdag. 60 kilometer heen en terug  is prima te fietsen in een weekend, maar dagelijks van en naar werk vind ik toch een ander verhaal."

Geen incidenten

Zo'n 75 procent van jullie medewerkers komt dus met de auto naar het werk. Kun je iets zeggen over het aantal verkeersincidenten binnen jullie organisatie?

"Je vraagt me aan hoeveel verkeersincidenten mijn mensen bloot zijn gesteld in de afgelopen periode? Onze organisatie is heel overzichtelijk, ik ken gelukkig geen verkeersongelukken of heftige incidenten waarbij mensen van ons zijn betrokken. Gelukkig maar! Je ziet dat er qua rijgedrag – 'ongestoord en bewust onderweg, rij MONO' – een soort van ongeschreven regel is en dat iedereen die participeert aan het verkeer zich daar ook aan houdt."

Hybride werken

Niet gereden kilometers zijn de veiligste kilometers zeggen we wel eens. Hoe vliegen jullie het thema hybride werken aan? Opdat werknemers alleen in de auto stappen als het écht nodig is.

"Uiteraard hebben wij binnen de gemeente ook hybride werken omarmd. Verschillende medewerkers werken frequent thuis. Overwegend zijn dit mensen waarvoor orde en regelmaat belangrijk is, gelet op het geconcentreerde werk dat ze uitvoeren. Daarmee is ons totale woon-werkverkeer echter nog niet schrikbarend gedaald. Afhankelijk van de afdeling zijn er ook taakvelden waarbij vrijwel de gehele populatie vaker naar kantoor komt, bijvoorbeeld onze collega’s ruimtelijke ordening die het erg gezellig met elkaar hebben. Ik denk dat we het hybride werken verder kunnen uitbouwen als werkgever, om ook daar als werkgever een steentje bij te dragen aan een veiliger, slimmer en duurzamer verkeer."

Eigen cirkel van invloed

Wat kunnen jullie, wat betreft bewuste mobiliteit, betekenen binnen jullie eigen cirkel van invloed? Bijvoorbeeld als opdrachtgever?

"Als gemeente Harlingen vervullen we inderdaad ook de rol van opdrachtgever. Aan bijvoorbeeld bouw- of installatiebedrijven, beveiligingsbedrijven, catering of schoonmaak. Vanuit het idee dat we vanuit onze eigen cirkel van invloed ook onze opdrachtnemers kunnen verleiden om over te gaan op veilige, duurzame en slimme mobiliteit. Doordat je er bewust over nadenkt. In alle eerlijkheid: zo ver zijn we nog niet. Maar je zet me wel aan het denken hoor!"